Yaxşı olardı ki, bu kelme heç vaxt deyişdirilmeyeydi ve biz örtük kelmesinden istifade edeydik. Çünki qeyd etdiyimiz kimi, hicabın en meşhur menası perdedir. eger örtük baresinde işledilirse, onda qadının perde arxasında qalmasına göredir. Bu iş de çoxlarının bedgüman olmasına sebeb olmuş, İslamın qadını hemişe perde arxasında hebs edib xarici mühitden tecrid olmasını düşünmesine getirib çıxarmışdır.

Qadınlar üçün nezerde tutulan örpek vezifesinin menası o demek deyildir ki, onlar evden çöle çıxmasınlar. Qadının evde dustaq edilmesi kimi bir üzdeniraq mesele İslamda ümumiyyetle mövcud deyildi.

İslamda qadın örpeyinin menası bundan ibaretdir ki, o, kişilerin yanında öz bedenini örtsün, öz beden üzvlerini açıb başqalarına göstermesin. Quran ayeleri de, mehz bu menanı çatdırır, feqihlerin fetvaları da bu metlebi qüvvetlendirir. Biz Qurandan ve Peyğember sünnesinden istifade ederek bu örtüyün bedeni hansı miqdarda ehate etmesinin vacibliyini teyin edeceyik. Bu mesele ile elaqedar olaraq ister mübarek «Nur» suresinin, isterse de «ehzab» suresinin bezi ayelerinde qadın örtüyünün, habele onun kişilerle ünsiyyetde olmasının heddi-hüdudu beyan olunmuş ve bu menanın çatdırılmasında heç de hicab kelmesinden istifade edilmemişdir. Quranda hicab kelmesinin işlendiyi aye yalnız Peyğember (s.a.a.v.)-in qadınlarına aid olan ayedir.

Bildiyimiz kimi Qurani-Kerim Peyğember (s.a.a.v.)-in qadınları baresinde xüsusi gösterişler vermişdir. Bu mesele esas etibarile onların ictimai ve siyasi meseleler qarşısındakı mövqeyini müeyyen etmişdir. İslam dini müselmanlar arasında böyük hörmete malik olan Ümmul-mömininleri öz yüksek ehtiramlarından sui-istifade etmemeye, bezi siyasi ve ictimai meselelerde texribatçıların, fürsetteleblerin elinde vasiteye çevrilmemeye çağırmışdır.

Hicabın yaranma sebebi ve felsefesi baresinde esrler boyu mübahise olmuş, nezeriyyeler söylenilmişdir. Tarix boyu filosoflar ve sosioloqlar bu mesele baresinde fikirler ireli sürmüşler. Onların demek olar ki, hamısı islami hicabı qeyri islami hicabla qarışdırmışlar. Hemçinin bu alimlerin tedqiqatında hicaba menfi münasibet ve ona qadın hüquqlarını tapdayan vasite kimi baxmaq meylleri görünmekdedir. Verilen nezeriyyeler islami hicabı da qadına qarşı yöneldilmiş tarixi zülmlerin çerçivesinde izah edir.

1. Birinci nezeriyyeye göre, hicab beşeriyyetin rahiblik ve zahidliye meyli neticesinde yaranmışdır. Bu barede söhbetler felsefe behsine aiddir. Bu fikrin terefdarları meseleni bele izah edirler: qadın yaradılış etibarile gözel ve xoşagelen olduğu üçün, kişilerle çox rabite ve get-gel saxlasa, her iki cins ister-istemez ucuz lezzetlerin ve şehvetin ardınca düşecekdir. Güya buna göre de rahiblik terefdarları qadını kişiden uzaqlaşdırmaq üçün ve onlar arasında pozulmaz sedd yaratmaq meqsedile hicabı tesis etmişler. Bu yolla onlar başqa lezzetverici şeylerle mübarize üsulunu qadına qarşı da tetbiq etmişler. Ona göre de rahibler qadından uzaq qaçır, evlenmeyi günah, subaylığı ise müqeddes sayırdılar.

2. İctimai xarakter daşıyan ikinci nezeriyyeye göre, hicabın yaranmasına sebeb qadını emin-amanlıqda saxlamaq ehtiyacı olmuşdur. Qedimlerde her kesin dövleti var idise, onu başqalarından gizletmeye çalışırdı. Pulu olan şexs qoluzorluların almaması üçün öz pulunu torpağa basdırırdı. Çox vaxt ata pulunun yerini oğluna bele demirdi ki, birden oğlu sirri başqalarına açar. Qadının gözelliyi de böyük servet olduğundan, qedimlerden beri onu gizletmek barede düşünmüşler.Hicabı yalnız fiziki emin-amanlıq teminatçısı kimi tanıtdıranların fikrince, bu gün sivilizasiyalı dünyada tamamile arxayınlıq hökm sürür ve artıq hicaba ehtiyac qalmamışdır. evvela onu demeliyik ki, İslam dini hicabın rolunun bu cür mehdudlaşdırılmasının tam eleyhinedir, ikincisi bu günkü dünyanı nece emin-amanlı adlandırmaq olar? Medeni ve inkişaf etmiş hesab edilen ölkeler qadına tecavüz ve exlaqsızlıq göstericilerine göre birinci yerleri tutmurlarmı? Mezmun evelki kimi qalmaqdadır. Hetta ondan da dehşetlidir. Yalnız forma deyişmişdir. eger eveller filan şah zor gücüne erli qadını öz sarayına getirirdise, bu gün hemin iş açıq-aşkar şekilde pul ve mükafat vasitesile heyata keçirilir. eger qedimde qadın at belinde qaçırılırdısa, bu gün atları taksiler evez edir. Demeli qadının namusunun qorunması bu gün de tam temin edilmir. Ve ümumiyyetle, hicabı bu meseleye qatmaq doğru deyildir. Sonradan izah edeceyimiz kimi, hicabın esas xidmeti fiziki müdafieden çox, menevi ve exlaqi arxayınlıq atmosferi yaratmaqdadır.

3. Üçüncü nezeriyyeye esasen qadına hicabın vacib olması iqtisadi bir sebeb üzündendir. Bele ki, onun kökünü kişilerin qadınlar üzerindeki malikiyyet ve hakimliyi izah edirler. Yeni kişiler qadınları istismar ederek onları bir qul kimi öz evlerinde saxlayırdılar. Onlar qadınların evden bayıra çıxmalarının qarşısını almaq meqsedile öz arvadlarının çöle-bayıra çıxmalarını çirkin bir iş kimi qeleme vererek hicab ve güşeneşinlik fikrini icad etmişler.

Bu nezeriyyenin terefdarları nefeqe, mehriyye ve bu kimi diger meseleleri de kişinin qadın üzerindeki malikiyyeti ile elaqelendirmeye çalışırlar.

Bezi müellifler öz eserlerinde hicab emrini qul alveri ile eynileşdirmiş ve bele bir iftira ireli sürmüşler ki, guya islam dinine göre bir qadının sesini namehrem kişiler eşitse, hemin qadın öz erine haram olar. Guya islamda qadın kişiler olan yığıncaqda iştirak ede bilmez. Kişi qadını yalnız ev işleri ve uşaq terbiyesi ile meşğul olmalı alet hesab ederek, bu «aletin» hüquqlarını istismar etmek üçün onu qara çarşaba bükmüşdür.

Bu setirleri yazan şexsin iftiraçılıq, qerezçilik ve ruhi xestelik elametleri tamamile aydındır. Ne vaxt ve harada bele bir qanun mövcud olmuşdur ki, eger qadının sesini namehrem şexs eşitse öz erine haram olsun?! Göresen din tebliğatçıları ve natiqleri daim menberlerin üzerinde hezret Zehra (e)-ın Medine mescidinde söylediyi xütbeni, hezret Zeynebi Kubranın Kufede, Şamda söylediyi xütbeni camaatın qulağına çatdırdığı bir cemiyyetde ola bilermi ki, camaat arasında bele bir fikir yayılmış olsun?! Ne zaman ve hansı müselman cemiyyetinde qadın kişinin qulu olmuşdur? Hamı bilir ki, müselman ailelerinde qadının kişiye etdiyi xidmet, onun vacibi borcu deyildir. Kişi ise öz islami vezifesine uyğun olaraq ailesinin asayişi ve rifahını tam menada temin etmeye borcludur. Qadın yalnız ele ailelerde tehqir ve zülme meruz qalır ki, orada islami terbiye ve meişet üsullarına riayet olunmur ve ya bu meselelere sehlenkarlıqla yanaşılır.

Bele qelem sahiblerinin arzu etdikleri kimi, qadınla kişinin bir yerde olmasının kişinin faydalanması qadının ise istismar olunmasından başqa heç bir mefhumu yoxdur. Melum olduğu kimi, pak mühitlerde, kişinin qadınlardan sui-istifade etmesi mümkün olmayan yerlerde qadınla kişinin birlikde qaynayıb qarışması İslam cemiyyetinde heç vaxt qadağan edilmemişdir.

Hemin kitabın müellifi sosioloji baxımdan qadınla kişinin rabitelerini dörd dövre bölmüşdür:

2-ci dövr: Kişinin qadına hakim kesildiyi dövr; bu dövrde kişi qadına qelebe çalaraq özünü onun maliki hesab etmiş ve qadına bir vesait kimi öz ixtiyarına keçirmişdir. Hicab da mehz bu dövrün yadigarıdır.

3-cü dövr: Qadının etiraz ve qiyam merhelesi; bu merhelede qadınlar kişilerin kobud, amansız ve sert reftarlarından cana doymuş, onların zülmleri qarşısında evvelce müqavimet göstermiş, lakin sonradan onların kobud tebietlerinin asan şekilde onların hüququna riayet etmesine icaze vermediyini görüb öz haqlarını elde etmek üçün tedricle tüğyan etmiş, müxtelif cemiyyetler yaratmış, metbuat, konfrans ve s. Kimi vasitelerle kişilere qarşı mübarizeye qalxmışlar.

Eyni zamanda kişinin sert ve zorakı ehval-ruhiyyesinin onun uşaqlıq dövrüne aid olan sağlam terbiyesinden, xüsusile oğlanlarla qızların arasındakı ayrı-seçkilikden ireli geldiyini başa düşerek ümumi halda telim-terbiye meselelerinde mövcud olan nöqsanları aradan qaldırmağa çalışmışlar.

4-cü dövr: Qadın-kişi hüquqlarının beraberleşdiyi dövr; 19-cu esrin axırlarından başlayan ve hele de dünyanın bir çox yerlerinde tetbiq edilmeyen bu dövr tamamile birinci dövre oxşardır.

Bu mentiq nezerinden qadının hicabı onun kişiler vasitesile bir növ mehbes ve dustaqda saxlanmasından ibaretdir. Kişinin öz arvadını bu cür esaret altına almasının esas sebebi yalnız ondan mümkün qeder artıq iqtisadi behreler almaq meqsedi olmuşdur.

4.Hicabın yaranması baresinde söylenilen dördüncü nezeriyye exlaqi xarakter daşıyır. Bu nezeriyyeye göre hicab kişinin qadına münasibetinde hiss etdiyi hesed duyğusunun mehsuludur. Bundan evvelki fikirde olduğu kimi burada da hicabın mahiyyeti qadını istismar etmek vasitesi elan edilir. Bir ferqle ki, evvelki nezeriyyede bu istismar iqtisadi xarakter daşıyırdı, bu nezeriyyede ise exlaqi xüsusiyyete malikdir.

Rassel bildirir ki, sexavet ve güzeşt servet barede yaxşı hesab olunduğu kimi, qadın baresinde de yaxşıdır. O, deyir ki, her kes öz süfresine başqalarını devet edirse, mal-dövletini başqalarının ixtiyarında qoyursa, bu hereket beyenilir. Bes cinsi münasibetde bele «sexavet» niye pis qiymetlendirilir? Rasselin fikrince, bu ferq esassızdır.

Bu nezeriyyeni araşdırarken, önce demeliyik ki, hem qadında, hem de kişi de bir-birinin iffet ve paklığına qarşılıqlı teleb hissi mövcuddur. Tebii olaraq her bir kişide öz arvadının pak ve iffetli olması meyli vardır. Yeni kişi xüsusi reğbetle çalışır ki, öz arvadı hemişe pak ve yad baxışlardan uzaq olsun. Elece de qadının özünde de iffetli ve pak olmağa xüsusi meyl vardır. elbette, qadınlarda elave olaraq öz erinin başqa qadınlarla elaqe yaratmasını istememek kimi bir istek de vardır. Lakin bizim nezerimize göre bu meyller başqa köklere malikdir, ve kişilerde olan meyllerle tamamile ferqlenir. Kişilerde mövcud olan hiss qeyret ve ya hesed ile qarışmış qeyretdir, lakin qadında mövcud olan bu hiss sırf şekilde hesedden ibaretdir.

Biz hal-hazırda kişilerin iffetli olmasının zerureti, habele onun hem özü, hem de qadın nezerinden deyeri baresinde behs etmirik. Hal-hazırda söhbetimizin mövzusu kişilerde olan qeyret adlı hiss baresindedir. evvela, qeyd etmeliyik ki, göresen qeyret ve hesed müxtelif sözlerle ifade olunan eyni hisslerdir, yoxsa başqa bir şeydir? İkincisi, islami hicabın esas kökleri kişinin qeyret hissine ehtiram qoyulmasıdır, yoxsa burada başqa mesele nezerde tutulmuşdur?

Birinci meseleye geldikde, biz inanırıq ki, hesed ile qeyret bir-birinden tamamile ferqlenen exlaqi seciyyeler, sifetlerdir ve her birinin ayrı-ayrılıqda müeyen kökleri vardır. Hesedin kökleri bir növ özünü istemek olub şexsin özünün daxili qerize ve hisslerinden qaynaqlanır. Lakin qeyret ictimai ve bir növ daxili bir hissdir ki, bunun hedef ve faydaları diger ferdlerle münasibetden başa düşülür.

Qeyret bir növ nesillerin seçilmesi ve bir-birine qarışmaması üçün yaradılış qanunlarının beşerin zatında qoyduğu nezaretçilik hisslerinden ibaretdir. Yeni xilqet qanunları ona bele emr etmişdir ki, öz esil-nesebini gelecek nesillerde qoruyub saxlasın. Bu duyğu eynile övlada olan mehebbet hissleri kimidir. Melum meseledir ki, övladlar valideynlere ağır bir yükdür, onlara olmazın ezab-eziyyetini verir. eger beşerin övlada qarşı yüksek mehebbeti olmasaydı, heç kes nesil artırmaq ve öz neslini qoruyub saxlamaq istemezdi. eger kişilerde olan qeyret hissi olmasaydı ve o öz neslinin keşiyinde dayanmasaydı nesillerin bir-biri ile olan elaqeleri tamamile kesilerdi, heç bir ata öz övladını tanımaz, heç bir övlad da atasının kim olduğunu bilmezdi. Bu rabitelerin qırılması şübhesiz, beşerin ictimai dayaqlarını dağıdardı.

Qadında da neslin qorunub saxlanmasına xüsusi bir meyl vardır, lakin onun öz neslinin qorunmasında heç bir nezaretçilik amiline ehtiyac duyulmur. Çünki övlad bütün hallarda anaya mensubdur ve bu meselede, yeni uşağın anasının kimliyinde heç vaxt sehve yol verilmir. Buradan başa düşmek olar ki, qadının öz erinin başqa qadınlarla temasda olmasına qarşı ciddi reaksiya göstermesi kişinin bu meseleye olan münasibetinden tamamile ferqlidir. Qadının bu hisslerinin özünü sevmek ve inhisarçılıq xüsusiyyetlerinden ireli geldiyini demek olar, lakin qeyd etdiyimiz kimi, kişinin bu hissleri bir növ ictimai münasibetlerden yaranır. Biz kişilerde olan hesed ve inhisarçılıq xüsusiyyetlerini heç vaxt inkar etmirik. Lakin müddeamız budur ki, eger kişi öz exlaqi qüvvesi ile hesedi aradan qaldırsa, yene de onun vücudunda ictimai bir hissin mövcud olması aşkara çıxacaq ve bu hiss ona öz arvadının başqa kişilerle temasda olmasına heç vaxt icaze vermeyecek. Qeyd etdiyimiz kimi kişinin bir növ ferdi-exlaqi çatışmamazlıq olan hesed hissinin sebebinin qeyd olunanlarda xülaselenmesi düzgün anlayış deyildir.

Bezi revayetlerde bu meseleye işare edilmiş ve buyurulmuşdur ki, kişilerde olan bu hiss qeyret, qadınlarda olan hiss ise hesedden ibaretdir.

Bu metlebi izah etmek üçün bir meseleni de elave etmek olar. O da bundan ibaretdir ki, qadın hemişe öz erinin meşuqesi, sevimlisi olmaq isteyir. Qadının da bütün naz-qemzeleri, özünü göstermesi. Bezenmesi de mehz kişinin nezer-diqqetini celb etmek üçündür. Qadınlarda kişileri özüne aşiq etmek hissi, cinsi lezzet ve kama yetişmekden qat-qat artıqdır. Onların öz erinin başqa qadınlarla temasda olmasını istememesinin sebebi budur ki, o, eri terefinden sevilmesini ve meşuqe olmasını yalnız özüne mexsus etmek isteyir.

Lakin kişilerde bele bir hiss. Yaxud onun zatında ve xilqetinde bu cür inhisarçılıq xüsusiyyeti qoyulmamışdır. Odur ki, onlarda öz arvadlarının başqa kişilerle temasda olmasına mane olmaq hissi öz neslinin qorunub saxlanması ile elaqedardır

Son dövrlerde mübahise mövzusuna çevrilen mesele qadının cemiyyet arasında yarımçılpaq ve ya örpekle zahir olmasında deyil, kişilerin onlardan hansı şekilde lezzet almalarının qanuni olub-olmamasındadır. Kişinin haqqı vardırmı ki, her bir yerde her bir qadından zina istisna olmaqla bacardığı qeder lezzet alsın? Bu meselenin esil meğzine ve ruhuna nezer yetiren İslam dini bu sualların cavabında qetiyyetle dayanır.

Bizim nezerimize göre İslamda örpeyin sebeb ve felsefesi bir neçe şeyden ibaretdir:

- Psixoloji ve ruhi sebebler;

- Aile - meişet münasibetleri;

- İctimai sebebler;

- Qadın hüququnun qorunması ve onun menevi deyerinin yükseldilmesi

1. Psixoloji ve ruhi aramlıq

Qadınla kişi arasında müeyyen bir serheddin olmaması, qeydsiz-şertsiz, ifrat azadlıqlar ve açıq-saçıqlılıq cinsi ehtirasları artıraraq onu bir ruhi yanğı ve heç vaxt temin olunmayan istek şekline salır. Cinsi ehtiraslar çox güclü bir qerizedir ve sanki qorxunc bir deryaya benzeyir: Ona ne qeder itaet olunsa, bir o qeder çox inadkarlaşır, tüğyan edir ve ipe-sapa yatmır.

Ümumiyyetle, İslam dini çox deqiq terzde bu yanğılı qerizeye diqqet yetirmişdir. Namehreme ehtiraslı baxışın, qadınla xelvetde olmağın onların bir-biri ile qovuşmasına sebeb olan bu qerizenin ne qeder tehlükeli olması baresinde çoxlu revayetler neql olunmuşdur.

İslam bu qerizenin normal hala salınıb temin edilmesi üçün müeyyen tedbirler ireli sürmüş, bu barede hem qadınlar, hem de kişiler üçün bir çox vezifeler teyin etmişdir. Qadınla kişinin müşterek vezifelerinden biri de baxışla elaqedar olan gösterişlerdir.

Bu gösterişin xülasesi bundan ibaretdir ki, qadınla kişi bir-birine ehtiraslı baxışlarla nezer salmamalı, şorgözlük etmemelidir; pis niyyetle, alçaq baxışlarla, lezzet almaq meqsedi ile bir-birine nezer salmamalıdırlar. Qadınlar üçün de ayrıca, xüsusi bir vezife teyin etmişdir. O da bundan ibaretdir ki, öz bedenlerini yad kişilerden örtsünler, cemiyyet arasında yad baxışları özlerine celb etmekden çekinsinler, özlerini naz-qemze ve her hansı bir vech ile yad kişilere gösterib onların ehtiraslarının tehrik olunmasına sebeb olan işler görmesinler.

2. Ailede er-arvad münasibetlerinin möhkemlenmesi.

Şübhe yoxdur ki, aile münasibetlerinin möhkemlenmesine, er-arvad arasında sefa-semimiyyetin yaranmasına sebeb olan her bir şey aile ocağı üçün faydalıdır ve bele vasitelerin yaradılmasında son derece sey etmek lazımdır. eksine er-arvad arasında rabitelerin süstleşmesine, onların bir-birinden uzaqlaşmasına sebeb olan her bir şey aile münasibetlerinin ziyanınadır ve onunla ciddi şekilde mübarize aparmaq lazımdır.

Aile-meişet qanunları nezerinden örpeyin zerureti ve qanunsuz heyat yoldaşından cinsi lezzet almağın qadağan olunmasının sebebi qanuni heyat yoldaşının ruhi ve psixoloji cehetden xoşbextlik amili sayılmasındadır. Halbuki, cinsi ehtirasların azad buaxıldığı sistemlerde qanuni heyat yoldaşı psixoloji baxımdan bir növ reqib, manee töreden ve zindan gözetçisi rolunu oynayır, neticede aile heyatında düşmençilik ve nifret hökm sürür.

Bununla bele, mesele tekce neslin paklığı ile de bitmir, esas mesele er-arvadın arasında en pak ve semimi münasibetlerin berqerar olunması ve aile mühitinde lazımi semimiyyete nail olmaqdır. Bu meqsed o zaman heyata keçe biler ki, er-arvadın her biri öz heyat yoldaşından qeyrisi ile intim münasibet fikrine düşmesin, kişinin başqa qadında gözü olmasın, qadın da başqa kişilerin diqqetini özüne celb etmek fikrinde olmasın. Aile çerçivesinden, er-arvad münasibetlerinden kenarda cinsi lezzetlerin qadağan olunmasına, hetta evlenmekden evvel bele riayet olunmalıdır.

3. İctimai sebebler (Cemiyyetin möhkemlenmesi)

Cinsi lezzetlerin aile mühitinden cemiyyete, iş ve fealiyyet sehnesine doğru genişlendirilmesi ictimaiyyeti zeifledir. Bunun eksine olaraq, örpek müxaliflerinin irad ederek «Hicab cemiyyet qüvvelerinin yarısının iflic veziyyetine düşmesine sebeb olur» - sözlerinin eksine olaraq, açıq-saçıqlıq ve cinsi azadlığın yayılması ictimai qüvvelerin ümumi şekilde iflic veziyyetine düşmesine sebeb olur.

Qadın enerjisinin iflic veziyyete düşmesine ve onun istedadlarının sönmesine sebeb olan hicab-qadının zindana salınıb onun her bir medeni, ictimai, iqtisadi ve sair kimi fealiyyetlerden mehrum edilmesine sebeb olan hicabdır. İslamda ise bele bir şey mövcud deyildir. İslam heç vaxt demir ki, qadın evden çıxmasın, elm öyrenib tehsil elde etmesin. eksine, bu din elm ve biliyi qadınla kişi arasında vacib ve müşterek bir vezife kimi beyan edir.

Hemçinin İslam dini qadınların fiziki xüsusiyyetlerine münasib olan heç bir iqtisadi fealiyyet növünü onlara qadağan etmir. Bu din heç vaxt istemir ki, qadın evde işsiz veziyyetde qalıb menasız heyat terzi keçirsin. Üz ve ellerinden başqa bedenin sair yerlerinin örtülmesi heç vaxt onun medeni, ictimai ve ya iqtisadi fealiyyetlerine mane olmur. Cemiyyet qüvvelerinin iflic veziyyete salınmasına sebeb olan şey, mehz iş mühitinin şehvet ve lezzetlerle alude olmasıdır.

Meger oğlan ve qız ayrı-ayrı mühitlerde tehsille meşğul olduqda, hetta eger bir yerde olduqda qızlar edebli ve iffetli geyinerek, bezek eşyalarından istifade etmeseler yaxşı ders oxuyub fikirleşe ve müellimin sözüne qulaq asa bilerler, yoxsa her oğlanın yanında bezenmiş, qısa paltarlı bir qız otursa ve paltarları da dizinden bir qarış yuxarı olsa yaxşı olar?! eger bir kişi küçede, bazarda, idarede ve sair yerlerde bezenmiş, celbedici, ehtirasları tehrik eden qadınlarla üzbeüz olsa daha yaxşı işgüzar olub fealiyyet göstere biler, yoxsa bele menzerelerle qarşılaşmadığı halda? eger buna inanmırsınızsa bele mühitlerde işleyenlerden soruşa bilersiniz. Öz işlerinin çox gözel suretde davam etmesini isteyen her hansı bir müessise, şirket ve ya idare qadınla kişinin bu terzde, qarışıq işlemesinin qabağını alır. eger inanmırsınızsa, bu barede tehqiq ede bilersiniz.

Heqiqet bundan ibaretdir ki, bizim aramızda mövcud olan ve Avropa-Amerikanı da ötüb keçmek istediyimiz bu rüsvayçı çılpaqlıq veziyyet qerbin iyrenc kapitalizm cemiyyetlerinin seciyyevi xüsusiyyetlerinden, pulgirlerin, şehvetperestlerin ve qerb sermayedarlığının eybecer neticelerinden biridir. Bu, insan cemiyyetlerini manqurt ve donuq veziyyetde saxlamaq, onları sadece istehlakçı şekline salmaq üçün öz emteeleri müqabilinde ondan istifade etdikleri bir vasitedir.

Beli, müselman qadını «yenilik» ve «inkişaf», «zamanın telebi» adları ile her gün, her saat kapitalizm dünyasında hazırlanan vasitelerle özünü bezeyib başqalarına göstermelidir ki, qerb senayesi üçün layiqli istehlakçıya çevrile bilsin. eger müselman qadın özünü yalnız qanuni heyat yoldaşı üçün, yaxud tekce qadınlara mexsus olan meclislerde bezemek istese, ne qerb kapitalistlerinin layiqli mesrefçisi olar, ne de onun sair vezife ve tapşırıqlarını, başqa sözle, cavanların exlaqsızlığa düşmesine, iradelerinin zeiflemesine, ictimai fealiyyetin sönükleşmesine sebeb olan işler baş verer ve neticede qerb istismarçıların mekrli planları heyata keçmez.

Kapitalist olmayan bir çox cemiyyetler dinle zidd olmalarına baxmayaraq, çox az hallarda o ölkelerin istismarçı siyasetlerinin qurbanı olur ve qadın azadlığı adı altında aparılan bele rüsvayçı siyasete boyun eyir.

4.Qadın hüququnun qorunması ve onun menevi deyerinin yükseldilmesi

Kişiler tebii olaraq fiziki cehetden qadınlardan üstün olduğu kimi, onların tefekkür ve eqli baxımdan da qadınlardan üstünlüyüne heç bir şekk-şübhe yoxdur. Qadın bu iki sahede kişinin qarşısında müqavimet göstermek qüdretine malik deyildir. Lakin onlar atife ve qelbi duyğular baxımından hemişe özlerinin kişilerden üstün olmasını isbat etmişler. Qadınla kişi arasında serheddin qorunub saxlanması çox ince bir meseledir ki, onlar kişilerin qarşısında öz meqam ve mövqelerini saxlamaq üçün ondan istifade etmişdir.

Bu müqeddes din qadını bele vasitelerden istifade etmeye teşviq etmişdir. İslam dini xüsusile tekid etmişdir ki, qadın ne qeder metin, vüqarlı ve iffetli hereket etse, özünü kişilerin gözü önünde ucuz tamaşaya qoymasa, onun ehtiramı bir o qeder de artacaqdır.

«ehzab» suresinin ayelerinin tefsirinde gösterilir ki, Quran qadınlara, özlerini örtmeyi tövsiye etdikden sonra «Bu iş sizin iffetli tanınmağınız, hemçinin özünüzü kişilerin ixtiyarına qoymadığınızı bildirmek üçün daha yaxşıdır» deye buyurur. Neticede onların kişilerden uzaq olması exlaqsız şexslerin onlardan sui-istifade etmesinin qarşısını alır.